تعویض روغن هیدرولیک فرمان چه زمانی انجام می‌شود؟

در خودروهای امروزی دیگر مانند گذشته برای چرخش لاستیک و دور زدن، نیاز به وارد کردن نیروی زیاد به فرمان وجود ندارد. در حال حاضر اکثر خودروهای موجود در بازار از فناوری فرمان هیدرولیک بهره می‌برند. این نوع فرمان کمک بسیار زیادی به رانندگان جهت فرمان پذیری خودرو در پیچ‌ها و دوربرگردان‌ها می‌کند.
همانطور که می‌دانید روغن برای قسمت‌های مختلف خودرو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از این بخش‌ها مربوط به فرمان هیدرولیک است. از این رو ما قصد داریم شما را در این مقاله با فرمان هیدرولیک و زمان تعویض روغن هیدرولیک آشنا کنیم.

فرمان هیدرولیک چیست؟

دیگر کمتر شاهد وجود خودروهایی هستید، که از فرمان‌های سفت و سخت جهت تغییر مسیرها استفاده می‌شدند. با به وجود آمدن تکنولوژی فرمان هیدرولیک اکثر وسایل نقلیه دارای فرمان پذیری بسیار راحت نسبت به خودروهای قدیمی هستند.
زمان چرخاندن فرمان، میل دنده توسط دنده‌ای به نام پنیون به حرکت در می‌آید، فشار ایجاد شده توسط پمپ هیدرولیک روغن را به پیستونی که به میل دنده متصل است، وارد می‌کند. این عمل باعث فرمان پذیری روان خودرو می‌شود.
بنابراین، زمان تعویض روغن هیدرولیک باید نسبت به کیفیت آن توجه ویژه‌ای داشت؛ زیرا نقش مهمی در فرمان پذیری خودرو ایفا می‌کند.

اجزای فرمان هیدرولیک

• پمپ هیدرولیک
• شیلنگ‌های رفت و برگشت در فرمان هیدرولیک
• روغن
• مخزن هیدرولیک
• شیر هیدرولیک
• تسمه هیدرولیک فرمان
• جک هیدرولیک

نحوه عملکرد فرمان هیدرولیک

مراحل عملکرد فرمان هیدرولیک به شرح زیر است:

1. نیرویی که از سمت موتور به تسمه هیدرولیک وارد می‌آید، باعث عملکرد پمپ هیدرولیک می‌شود.
2. روغن هیدرولیک توسط پمپ، با استفاده از لوله‌های فشار قوی به پشت شیر هیدرولیک می‌رسد.
3. طراحی شیر هیدرولیک طوری است، که با چرخاندن فرمان به سمت راست یا چپ فشار روغن از طریق سوراخ‌های ایجاد شده روی آن به قسمت چپ و راست جک هیدرولیک هدایت می‌شود.
4. روغن پس از عبور از جک هیدرولیک، توسط شلنگ دوباره به مخزن بر می‌گردد. این امر سبب می‌شود که همیشه روغن در کل مسیر وجود داشته باشد. با توجه به مراحل فوق، اهمیت زمان تعویض روغن هیدرولیک بسیار مشهود است؛ زیرا روغن در مسیرهای رفت و برگشت سیستم فرمان هیدرولیک بسیاری از ذرات ریز و گردو غبارها را به خود جذب می‌کند.

عوامل مؤثر در خرابی سیستم هیدرولیک

این موارد در خرابی سیستم هیدرولیک تاثیرگذار هستند:

1. فاسد و بی کیفیت بودن روغن هیدرولیک

   زمان تعویض روغن هیدرولیک باید به کیفیت و تاریخ انقضای آن توجه کرد، زیرا اگر از کیفیت مناسبی برخوردار نباشد، باعث آسیب به شیر هیدرولیک، جک دوطرفه و کاسه نمدها می‌شود.

2. کمبود روغن هیدرولیک

   همانطور که می‌دانید روغن نقش مهمی در از بین بردن اصطکاک میان قطعات سیستم‌های مکانیکی دارد، از این رو کمبود آن در این قطعات احتمال خسارت به سیستم هیدرولیک را افزایش می‌دهد. ساییدگی بین قطعات و خردگی آنها از دلایل کمبود روغن هیدرولیک است.

3. به‌کارگیری قطعات غیر استاندارد و بی کیفیت

   همواره استفاده از قطعات بی کیفیت در بلند مدت باعث خسارت‌های مالی بیشتری می‌شود، هرچند در لحظه اول هزینه کاهش می‌یابد؛ اما استفاده از این نوع قطعات خسارت‌های سنگینی در آینده ایجاد خواهد کرد.
   بنابراین، باید همیشه از بهترین قطعات با بالاترین کیفیت بهره برد تا عمر سیستم هیدرولیک نیز افزایش یابد.

4. رینگ و لاستیک نامناسب

   هنگام چرخاندن فرمان به سمت چپ یا راست باید نیرویی وارد آید تا رینگ‌ها و لاستیک‌های جلو را به حرکت درآورد، حال اگر از رینگ و لاستیک‌های غیر استاندارد و نامناسب استفاده شود، باعث فشار مضاعف به قسمت هیدرولیک می‌شود.
   رینگ و لاستیک‌های اسپرت یکی از عوامل مؤثر در آسیب به سیستم هیدرولیک هستند. با توجه به نوع خودرو حتما لاستیک‌های مناسب به آن را تهیه کنید.

نشانه‌های خرابی سیستم هیدرولیک

هنگام رانندگی یا مراجعه به تعمیرگاه ممکن است موارد زیر را شاهد باشید:

• صدای ناهنجار زمان چرخاندن فرمان
• سفتی فرمان خودرو
• کاهش سطح روغن هیدرولیک
• نشت روغن از قسمت‌های سیستم هیدرولیک

صدای ناهنجار زمان چرخاندن فرمان

هنگام دور زدن یا چرخاندن فرمان به سمت راست یا چپ، اگر صدای غیر طبیعی یا تلق تلق از سمت چرخ‌ها آید، باید سریع به رفع عیب و تعمیر قسمت سیستم هیدرولیک پرداخت. از این رو زمان تعویض روغن هیدرولیک از اپراتور یا تعمیرکار بخواهید سایر قسمت‌های مربوط به سیستم هیدرولیک را بررسی نماید.
زیرا، ممکن است قطعه‌ای در سیستم هیدرولیک نیاز به تعویض یا تعمیر داشته باشد، که در صورت انجام ندادن آن به بخش‌های دیگر آسیب وارد کند.

سفتی فرمان خودرو

برای بررسی این مورد، خودرو حتما باید روشن باشد، زیرا هنگامی که خودرو خاموش است فرمان سفت می‌شود. اگر زمانی که خودرو روشن است فرمان سفت باشد، بدین معنی است که سیستم هیدرولیک به درستی کار نمی‌کند و باید نسبت به رفع خرابی اقدام کرد.

کاهش سطح روغن هیدرولیک

هنگامی که سطح روغن کاهش پیدا کند، قطعا نشتی در سیستم هیدرولیک وجود دارد. کاهش سطح روغن باعث خردگی بین قطعات و از بین رفتن آنها می‌شود.

نشت روغن از قسمت‌های سیستم هیدرولیک

این پدیده بیشتر زمانی رخ می‌دهد، که خودرو پارک شده است، زیرا روغن با توجه به گرانش زمین به پایین کشیده می‌شود و اگر نشتی وجود داشته باشد، از بخش‌های سیستم هیدرولیک به زیر خودرو ریخته می‌شود.
بنابراین، زمان تعویض روغن هیدرولیک به تمام قسمت های مربوط به آن با دقت توجه کنید تا نشتی در آن بخش ها وجود نداشته باشد.
مهم‌ترین بخش‌هایی که روغن‌ریزی اهمیت ویژه‌ای دارد

• مخزن روغن هیدرولیک
• شلنگ‌های متصل به مخزن هیدرولیک
• لوله‌های پمپ هیدرولیک
• جک دوطرفه
• شیر هیدرولیک

صدمات ناشی از این قسمت‌ها می‌تواند آسیب‌های زیادی به خودرو وارد کند؛ بنابراین در اسرع وقت باید به تعمیرکار خودرو مراجعه شود. زمان تعویض روغن هیدرولیک باید به تمام بخش‌های آن توجه کرد تا دچار مشکل نشوید.

زمان تعویض روغن هیدرولیک

نقش روغن در عملکرد مطلوب سیستم‌های مکانیکی را نمی‌توان کتمان کرد، همانطور که می‌دانید روغن در تمام بخش‌های خودرو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. روغن در موتور، گیربکس، ترمز و سیستم هیدرولیک تأثیر بسیار زیادی بر عملکرد مناسب خودرو دارند.
روغن هیدرولیک نیز مانند سایر روغن‌ بخش‌های مختلف خودرو نیاز به تعویض دارد. با توجه به نوع خودرو و میزان مصرف راننده از آن، زمان تعویض روغن هیدرولیک نیز متغیر است، حتی شرکت‌های خودرو سازی نیز نسبت به خودرو‌های تولیدی خود دستورالعمل‌های گوناگونی جهت تعویض روغن ارائه داده‌اند.
در حالت کلی با توجه به نظر کارشناسان و تعمیرکاران خودرو بهتر است هر ۱۲۰ هزار کیلومتر مسافتی که خودرو طی می‌کند، زمان مناسب برای تعویض روغن هیدرولیک به حساب می‌آید؛ بنابراین اگر همه شرایط قسمت‌های مختلف سیستم هیدرولیک حتی اگر هیچ مشکلی نداشته باشد، هر ۱۲۰ کیلومتر مسافت زمان مساعد جهت تعویض روغن هیدرولیک است.

کلام آخر

با توجه به مطالب گفته شده، خودرو مانند هر وسیله دیگری نیاز به مراقبت و بازدیدهای دوره‌ای دارد تا از بروز هرگونه آسیب و خسارت‌های مالی و جانی جلوگیری شود. روغن در خودرو مانند خون در بدن انسان است و نباید نسبت به تعویض آن سهل انگاری کرد.
زمان تعویض روغن هیدرولیک مانند بخش‌های دیگر از قبیل گیربکس، موتور و ترمز بسیار پر اهمیت است، بنابراین نسبت به کیفیت و استاندارد بودن روغن هیدرولیک باید توجه شود.