انواع گیربکس

آیا تا کنون در خصوص تنوع و انواع گیربکس فکر کرده اید؟ شما می دانید چند مدل گیربکس در خودروها استفاده می شود؟گیربکس از قطعات مهم خودرو برای انتقال قدرت به چرخ ها محسوب می شود و حرکت خودور بدون این قطعه اتفاقی غیر ممکن است.

گیرکبس ها به طور کلی به دو دسته اتوماتیک و دستی تقسیم می شوند ولی تنوع در این گیربکس ها بیشتر از این 2 مدل است .

به صورت معمول بیشتر افراد رانندگی با خودروهای اتوماتیک را دوست دارند چرا که در ترافیک کار آن ها ساده تر است ولی در شتاب گیری برخی از رانندگان دوست دارند تا خود دنده را تعویض کنند که در گیربکس های اتوماتیک این کار چندان لذت بخش نیست.

هر کدام از این گیربکس ها مزایا و معایبی دارند که در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا با انواع گیربکس و مزایا معایب آن آشنا شویم.

گیربکس های دستی :

در گیربکس های دستی تغییر وضعیت دنده به صورت دستی و به کمک پدال کلاچ صورت می گیرد.راننده با گرفتن کلاچ ارتباط بین چرخ ها و موتور خودرو را قطع کرده و با جا به جا کردن اهرم تغییر وضعیت گیربکس می تواند چرخ دنده مناسب(دنده)را انتخاب کند و با رها کردن کلاچمجدد ارتباط بین چرخ ها و موتور را برقرار کند

گیربکس دستی خودکار(AMT):

این نوع از گیربکس ها تفاوت زیادی با گیربکس های دستی ندارند در این گیربکس ها عمل کلاچ گیری با استفاده از سنسورها و عملگرهای الکترومکانیکی و پردازش اطلاعات دریچه گاز به صورت خودکار انجام میگیرد. بنابراین دیگر نیاز نیست راننده به صورت مکانیکی برای تعویض دنده اقدام کند. به طور کلی می توان گفت این سیستم با دریافت و پردازش اطلاعات سنسورها و عملگرها دستورات لازم برای تعویض دنده به سامانه الکترومکانیکی صادر می کند تا انجام عمل تعویض دنده و آزادسازی کلاچ به صورت خودکار انجام شود.

گیربکس دستی هوشمند(IMT):

گیربکس IMT یک گیربکس دستی بدون پدال کلاچ است و مکانیزم کلاچ به طور خودکار فعال می شود.این گیربکس شباهت زیادی به گیربکس دستی اتوماتیک(AMT) دارد با این تفاوت که راننده می تواند دنده ها به صورت مرسوم در گیربکس دستی جا به جا کند. فقط در این نوع از گیربکس عمل کلاچ گیری به وسیله ی یک عملگر هیدرولیکی خودکار انجام میگیرد.

گیربکس اتوماتیک(AT):

در این مدل گیربکس تعویض دنده به صورت خودکار و وابسته به گشتاور است.این مدل گیربکس با توجه به گشتاور خودرو و تعریف ضریب برای هر دنده،توسط مبدل گشتاور وضعیت دنده را تغییر می دهد.در مدل های به روز این مدل از گیربکس برای هوشمند کردن گیربکس از واحدی مجزا به نام TCU استفاده شده است.بنابراین در مدل های هوشمند این گیربکس TCU مدیریت این وظایف را برعهده دارد. واحد هوشمند این گیربکس TCU می تواند تشخیص دهد که خودرو در چه موقعیتی قرار دارد و با توجه به موقعیت وضعیت دنده خودرو را تغییر می دهد. به طور مثال اگر متوجه شود خودرو در سربالایی قرار دارد برای ایجاد گشتاور بیشتر TCU دنده سنگین تر انتخاب می کند.

گیربکس اتوماتیک پیوسته(CVT):

نوعی از گیربکس های خودکار است با این تفاوت که در این نوع دنده وجود ندارد و با دو پولی و یک تسمه فولادی انتقال قدرت به چرخ ها را انجام می دهد.با جا به جا شدن (دور یا نزدیک شدن)وضعیت پولی ها ضرایب گیربکس تغییر خواهد کرد. بنابراین می توان گفت تغییر وضعیت دنده به صورت مجازی صورت میگیرد و تنها با تعریف ضرایب در این گیربکس انتقال قدرت انجام می شود.در این مدل گیربکس ها به دلیل استفاده از پولی و تسمه می توان ضرایب زیادی تعیین کرد به همین دلیل این گیربکس به نام گیربکس هزار دنده معروف شده است.

بسیاری از خوروسازها از ین مدل گیربکس در خودروهای اقتصادی خود استفاده می کنند.چرا که در این مدل از گیربکس های خودکار هزینه کمتر تعمیر و نگهداری، کاهش مصرف سوخت در خودرو و …. دلایلی است که استفاده از این گیربکس را هم برای راننده و هم برای خودروساز اقتصادی و مقرون به صرفه کرده است.

گیربکس اتوماتیک دوکلاچه(DCT):

نوعی دیگر از گیربکس های اتوماتیک است که برای سرعت بخشیدن برای تعویض دنده ها از 2 کلاچ استفاده می کند.یک کلاچ مختص دنده های فرد و دیگری مختص دنده های زوج است. به طور کلی می توان این گیربکس را به 2 گیربکس دستی تشبیه کرد.به این صورت زمانی که کلاچ اول با دنده 1 درگیر است کلاچ دوم آماده درگیر شدن با دنده بعدی است.باید بدانید عمیات کلاچ گیری به صورت خودکار به صورت هیدرولیکی و الکترونیکی بدون دخالت راننده صورت می گیرد.

این گیربکس تمام مزایای گیربکس اتوماتیک و هوشمندی آن ر داراست با این تفاوت که با استفاده از 2 کلاچ صورت تعویض دنده بسیار سریع تر صورت می گیرد.

در آخر باید بدانید این مدل از گیربکس به دو دسته خشک و تر تقسیم بندی شده است.